Τετάρτη 19 Οκτωβρίου 2011

Διδάσκω “απεργώντας” ή απεργώ διδάσκοντας ;

Μια πρόσφατη δημοσίευση με τον τίτλο “Δώστε αξία στον ρόλο του δασκάλου (http://www.nooz.gr/ ) με έβαλε για μια ακόμη φορά σε σκέψεις και προβληματισμό σε συσχετισμό με την παρούσα οικονομικοκοινωνική συγκυρία.
Ο συντάκτης του κειμένου διαπιστώνει για τους εκπαιδευτικούς: “Συχνά τους αμφισβητούμε και κατακρίνουμε τις συμπεριφορές τους. Άλλες πάλι φορές τους ζηλεύουμε και επιζητούμε να είμαστε στη θέση τους. Το σίγουρο είναι ότι οι δάσκαλοι είναι οι άνθρωποι που εμπιστευόμαστε τα παιδιά μας για πολλές ώρες και είναι σε θέση να τα βοηθήσουν, να τα καθοδηγήσουν και να τα επιμορφώσουν για ένα καλύτερο αύριο”.
Και εδώ έρχεται ο προβληματισμός αναφορικά με την εντύπωση της κοινής γνώμης για το επάγγελμα του εκπαιδευτικού τώρα ειδικότερα που η οικονομική κρίση έβαλε στο μικροσκόπιο τις αποδοχές των πολλαπλώς πληττόμενων δημοσίων υπαλλήλων. Δεν λείπουν οι φωνές που θεωρούν πως οι αποδοχές των εκπαιδευτικών είναι μεγάλες σχετικά με το χρόνο απασχόλησης, τις σχολικές αργίες και πολλά ακόμη που με σχηματικό και κατάφωτα άδικο και εξισωτικό τρόπο καταλογίζουν στους εκπαιδευτικούς διάφορες κοινωνικές ομάδες, ιδίως εκείνες των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα.
Πρώτιστη ευθύνη για αυτή την “εικόνα” έχουμε –εκτιμώ-οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί που απαξιώνουμε το επάγγελμα μας μέσα από την αδυναμία να προβάλουμε και να υποστηρίξουμε την ιδιαίτερη φύση της δουλειάς μας, τις δυσκολίες που προκύπτουν από τη βιωματική και διαδραστική σχέση με τους/τις μαθητές/-τριές μας, την ανάγκη να ανταπεξέλθουμε στις διδακτικές, γνωστικές ανάγκες και δεξιότητες της νέας γενιάς, να επικαιροποιούμε τις γνώσεις και τα επαγγελματικά εφόδιά μας, να προσπαθούμε να ανταπεξέλθουμε σε οικονομικές συγκυρίες και καθημερινές δυσκολίες και να νοηματοδοτούμε αυτό που αποτελεί λειτούργημα και όχι απλώς βιοποριστικό άθλο.
Παρασυρόμενοι ενίοτε από τις επιταγές των συνδικαλιστικών φορέων δεν αντιστεκόμαστε στον “επίσημο” λόγο που εκείνοι προφέρουν,  υποδηλώνοντας με τον τρόπο αυτό, άτυπα συναίνεση και αποδοχή. Δεν σεβόμαστε το σχολικό χρόνο ως χρόνο αποκλειστικά διδασκαλίας και μάθησης και παραβιάζουμε τα όρια μεταξύ παράπλευρης επαγγελματικής δραστηριότητας ποικίλης μορφής (επιμόρφωση, ενημέρωση, άσκηση εκλογικού δικαιώματος) και διδακτικού ωραρίου.
Πολλές φορές αυτή η παρέκκλιση μας “προσφέρεται” ως αντίδωρο της συνδικαλιστικής δράσης των αιρετών εκπροσώπων μας και εμείς άσκεπτα συγχέουμε τους πραγματικούς στόχους του  ρόλου των αιρετών αρχόντων μας (οι οποίοι επιπρόσθετα για αυτή τους την ενασχόληση δικαιούνται και μείωση διδακτικού ωραρίου).
Αδράνεια από τη μεριά των εκπαιδευτικών και τήρηση της πεπατημένης συνδικαλιστικής τακτικής οδηγεί εδώ και χρόνια στην επανάληψη των ίδιων δεδομένων στο χώρο της εκπαίδευσης. Κελεύσματα για μαζική δράση σε κοινή συμπόρευση και απεργιακές κινητοποιήσεις με ΑΔΕΔΥ και άλλους φορείς... σαν να είμαστε μονάδες που στόχο έχουν με την αποχή από τα εργασιακά τους καθήκοντα απλώς να αυξήσουν τα ποσοστά που ανακοινώνονται στα δελτία ειδήσεων.
Αναρωτιέται λοιπόν μεγαλόφωνα κανείς με αφορμή τις κατά καιρούς εξαγγελόμενες απεργίες (από την ΟΛΜΕ και τις κατά τόπους ΕΛΜΕ):

v                 προσδιορίσαμε τα κοινά προβλήματα με τις άλλες διαμαρτυρόμενες επαγγελματικές ομάδες;
v                 προβλήθηκαν με επιχειρήματα, στοιχεία, νούμερα και συγκριτικά δεδομένα τα εργασιακά προβλήματα και οι ιδιαιτερότητες του κλάδου των εκπαιδευτικών;
v                 η στέρηση του δημόσιου αγαθού της μάθησης από τα παιδιά μας συνάδει με την εικόνα του δημόσιου λειτουργού που ευαγγελιζόμαστε;
v                 ο αντίκτυπος της απεργίας άλλων επαγγελματικών ομάδων (καθαριότητα, δήμοι, μέσα μεταφοράς, δημόσιες υπηρεσίες, τελωνεία, εφορίες, ταξί κτλ.) στοχεύει μέσω της δυσφορίας των πολιτών για την αναστάτωση της καθημερινότητάς τους να μεταφέρει το μήνυμα της διαμαρτυρόμενης επαγγελματικής τάξης. Η δυσφορία των οικογενειών των μαθητών/-τριών που στερούνται το δημόσιο αγαθό της μάθησης έχει κανείς την εντύπωση ότι  “μεταφράζεται” σε μήνυμα συμπαράστασης και αλληλεγγύης από το  κοινωνικό σύνολο;
Τι να απαντήσει άραγε κανείς στα παιδιά που όταν τους ρωτάει κάποιος γιατί απεργούν οι δάσκαλοί τους,  απαντούν ότι ποτέ κανείς δεν μπήκε στον κόπο να τους εξηγήσει το λόγο για τον οποίο, προς μεγάλη τους βέβαια χαρά-άλλη μεγάλη αποτυχία της εκπαίδευσης- χάνουν τα μαθήματά τους.

Η μόρφωση των παιδιών είναι αξία ανεκτίμητη και το δικαίωμα της δίκαιης αντίδρασης έχει πολλούς τρόπους να προβληθεί χωρίς επιζήμιες συνέπειες για το κοινωνικό σύνολο και ιδιαίτερα τη νεολαία.
Η ενημέρωση της κοινής γνώμης θα καταστούσε τον κόσμο βοηθό και συμπαραστάτη στις αληθινές πραγματικά ανησυχίες για το μέλλον της εκπαίδευσης των παιδιών μας. Και αυτό το μέλλον αναμφισβήτητα απαιτεί έναν εκπαιδευτικό που να αμείβεται αξιοπρεπώς, απολαμβάνοντας την κοινωνική αποδοχή μέσα από την αναγνώριση της προσωπικής του αξίας και της επαγγελματικής του επάρκειας. Η αξιολόγηση αυτή πρωτίστως ξεκινά από τον προσωπικό σεβασμό και την αυτοεκτίμηση και συνακόλουθα και όλου του σχολικού περιβάλλοντος που περιλαμβάνει τους/τις μαθητές/-τριες και τις οικογένειές τους.

Προβάλει λοιπόν ουσιαστικό και όχι ρητορικό το ερώτημα: Διδάσκω την κοινή γνώμη απεργώντας ή “απεργώ” με εναλλακτικούς τρόπους και μέσα, διδάσκοντας αυτό που ορκίστηκα ότι θα υπηρετώ;

Υστ. 1. και για να μην θεωρηθεί η παράθεση των σκέψεων εκ του πονηρού “τέχνασμα” αποφυγής της οικονομικής αιμορραγίας λόγω απεργίας (όχι ότι κάτι τέτοιο δεν αποτελεί πια πολυτέλεια για τους περισσότερους εκπαιδευτικούς στις μέρες αυτές των ισχνών αποδοχών), να σπεύσω να προσθέσω ότι για όσους η απώλεια των χρημάτων της απεργίας δεν είναι τόσο σημαντική προτεραιότητα, υπάρχουν τραπεζικοί λογαριασμοί ενίσχυσης παιδιών και οικογενειών που έχουν ανάγκη. Όπως πχ. ο λογαριασμός για τα δύο ορφανά παιδιά στον Έβρο και ο λογαριασμός για τα παιδιά των δύο εκπαιδευτικών που έπεσαν θύματα τροχαίου δυστυχήματος στις Σέρρες,  εξαιτίας κακής συγκυρίας στην αναγκαστική καθημερινή μετακίνησή τους  (στάθηκε αδύνατο να πάρουν απόσπαση τη φετινή χρονιά).
Υστ. 2. και για να μην νομίσει κανείς ότι επιθυμώ να γίνω “χαλίφης στη θέση του χαλίφη”, το περιεχόμενο των σκέψεων μου δεν καθοδηγείται από κανενός είδους αντιδικία με τους αιρετούς εκπροσώπους μας ούτε αποσκοπεί στη στοχοποίησή τους.

Η δημόσια έκφραση γνώμης συνιστά απλώς για μένα ένα από τους εναλλακτικούς τρόπους που ανέφερα προηγούμενα ....για το άλλο θέμα δηλ. τη δουλειά και την καθημερινή αναγνώριση στην τάξη, ξέρω πως θέλει δουλειά πολύ και κόπο και μεράκι. Αυτό κανένα μεσοπρόθεσμο και καμιά πολιτική ηγεσία δεν μπορεί –αν δεν το επιτρέψουμε-να μας το στερήσει.